2008/02/12

HAN GOITIK ITSASOA IKUSTEN DA


HAN GOITIK ITSASOA IKUSTEN DA. Julen Gabiria

Nobela hartu eta azalari begiratzen badiozu, pentsa dezakezu kirolari buruzko istorioa irakurtzera zoazela, txirrindularien istorioa hain zuzen. Hasierako nahastea (denbora aurrerantz eta atzerantz,…) gainditu ostean, hasten zara liburuaz gozatzen. Istorio ugari eta pasadizo bitxiak kontatzen ditu idazleak.

Roman Alberdi (Muxikakoa) eta Gino Bartali (Ponte a Emakoa, Toskanan) pertsonaia zentralak izan arren, ez dago protagonista nagusirik, eta Agatha Christieren nobeletan bezala, pertsonaia guztiak zerrenda batean agertzen dira, zalantzan egonez gero, kontsultatu ahal izateko.

Nobelan bi alde bereiztu daitezke. Alde batetik, Euskal Herrian Alberdi familiaren gorabeherak agertzen zaizkigu: aita ziklismo zalea, Astra-Unceta arma fabrikako langilea; ama Gernikako merkatuan ostrukaren luma saltzaile aritua; semea Euskal Herriko Itzulian Gino Bartaliren miresle bihurtuta,… Gerra zibilaren ondorioz, Roman erbestera joango da, Frantziara; hortik eta Alpeetatik, Italiara, Ginoren herriraino. Beste aldetik, Ponte a Emako herritar bakoitzak faxismoaren aurkako iraultza aurrera eramaten du. Adibidez, Mussolinik gereziak eta mailukiak marikoien kontua direla esanez geroztik, okinak egunero sartzen du gerezi bat ogi batean eta jendea adi egoten da nori tokatuko ote zaion; Fray Ciccillok monasterioan hartzen ditu ezkutuan juduak eta laguntzen die Atorra Beltzengandik alde egiten; Ginok entrenatzera ateratzen denean, tubularrean paper eta pasaporte faltsuak eramaten ditu monasteriora,…

Eszenarik hunkigarriena, Santurtziko portuan gertatzen da, 1937ko ekainean. Hor, 1.494 ume igotzen dira arrapaladan Frantzia aldera abiatuko den Habana barkura, euren amen aholkuak eta oihuak atzean utzirik.

Ironia eta umorea ere nabariak dira, adibidez, Romanen ama sidekarra zer den senarrari azaltzen ahalegintzen denean eta “sidekar” hitza erabili gabe, kanguruari egiten dio erreferentzia.

Bizkaieraz hitz egiten duenak ere oso gustukoa izango ditu zenbait pasadizo, horrela idatzita agertzen baitira.

Azkenik, nola jarraituko lukeen pertsonaia bakoitzaren bizitzak jakingura sentitu arren, hain istorio mamitsua, xehetasunez josia, guztiz gomendagarria da.

No hay comentarios: