2007/10/23

BELARRAREN AHOA

Arkaitz Canoren nobela honek Euskadi Saria lortu zuen 2005ean elaberririk onena izateagatik,
autorea oso gustoko badut ere, hasieran hau izan zen bigarren arrazoia liburua aukeratzeko.

Europa menpean hartu ondoren, 1945ean New Yorkera doa Hitler ontzidi baten buru. Diktatorea ez da Alemanian hil, eta Amerika menperatzeko helburuarekin abiatu da.
Itsasontziko sotoan Charles Chaplin komediantea darama preso. Mahattanera heltzerakoan, torturatu ondoren hil zorian egon arren, komedianteak ihes egitea lortzen du.
Hirurogei urte lehenago , Olivier Legrand, Rouen portuko zamaketariak, polizoi moduan egin zuen bidaia bera.Frantziatik New Yorkera joan zen Askatasunaren Estatua puskatan zeraman itsasontzian ezkutatuta.
Manhattanen ,1946an, bat egingo dute hiru pertsonaien bizitzek. Hirurak sinbolismo handiko pertsonaiak dira "Gizon txikia" filmean agindako karikaturarekin obsesionatuta, handinahikeria errepresentatzen du. "Komediantea" sarkasmo eta askatasuna, botere zapaltzailearen kontrako borroka. Olivier Legrand, polizoi inmigrantea, langile txiki anonimoarenduintasuna.Hausnarketa bat da, komediante eta gizon txikiaren gogoetak 29 kapitulu laburretan pasarteak bezala elkarren artean txandakatzen dira.
Nobela txikia honen gaia askatasuna da: politikoa, pertsonala eta baita idazlearena ere.
Amaiera zintzilik gelditzen da, Canorentzat istorio amaitugabeak istorio amaituak baino interesgarriagoak dira. Denbora puskatzea gustatzen zaio, denbora jausia eta ordena kaotikoa.Autoreak errealitatearen geruza eskutatuen eta desberdinen agerpena sugeritzen digu.
Historiaren bigarren interpretazio bat.
Idazkera jasoa eta zaindua, prosa zehatza.Carver, Auster, O' Connor...idazleen eragina eta ZINEMARENA. Chaplinen "El gran dictador" izeneko pelikulari omenaldia da( Olivierren bizitza
flash-back moduan kontatuta dago)
Beste erreferentziak: Wagnerren musika, Marko Polo, Picaso, Churchill...Eta KARPETA URDINA, komediantearen altxor eta arma bakarra( Underword idazmakina). Hau da,literatura:( ...Ekarri zetaz bilduriko zapata kaxa huts bat, zerbait malgua, urrea balio duten hitz horiek biltzeko, ekarri esentzien botila...). Literatura argia eta esperantza da.
Irakurri nobela minimala, distiratsua eta poesiaz beteriko hau.Umorez betea, asko eskertzen da
ere ironia kritikoa eta zorrotza.

1 comentario:

amaia ormaetxea dijo...

Nik ere irakurri dut eta ezin hobeto laburbildu duzula esango nuke. Guztiz bat nator esandakoaz.